COVID-19- Newidiadau i Gyfraith Cyflogaeth
Diweddaru canllawiau CThEM ar Gynllun Cadw Swyddi Coronafeirws (CCSC)
- Ailgyflogi gweithwyr a’u rhoi ar seibiant swydd (furlough)
Mae’r canllawiau diweddaraf yn ei gwneud yn glir y gellir ail-gyflogi gweithwyr sydd wedi’u diswyddo am unrhyw reswm ers 28ain o Chwefror 2020 a’u rhoi ar seibiant swydd (furlough). Pe bai gweithwyr yn rhoi’r gorau i weithio i’w cyflogwr ar ôl 28ain Chwefror i fynd i swydd newydd, a oedd wedyn yn mynd o chwith am resymau COVID-19, gallent gael eu hail-hurio gan eu cyflogwr blaenorol ac yna mynd ar seibiant swydd.
- Gweithio i gyflogwr arall tra ar seibiant swydd
Gall gweithwyr â dwy swydd ddal i weithio i un cyflogwr tra’u bod ar seibiant swydd o’r llall. Mae gweithiwr sy’n cael ei roi ar seibiant swydd hefyd yn gallu dechrau swydd newydd gyda chyflogwr gwahanol.
- Cyfnodau lluosog o seibiant swydd
Roedd y canllawiau blaenorol yn nodi bod yn rhaid i’r gweithwyr y byddwch yn eu rhoi ar seibiant swydd fod ar seibiant swydd am gyfnod o 3 wythnos olynol o leiaf. Mae’r canllawiau diweddaraf yn egluro y gall gweithwyr fod ar seibiant swydd sawl gwaith, h.y. gallant fod ar seibiant swydd, wedi’u dwyn yn ôl i’r gwaith, yna ar seibiant swydd eto. Fodd bynnag, rhaid i bob achos ar wahân fod yn gyfnod o 3 wythnos o leiaf.
- Gwyliau blynyddol
Nid yw’r canllawiau diweddaraf yn mynd i’r afael â a all gweithwyr gymryd gwyliau blynyddol neu fod gofyn iddynt wneud hynny yn ystod y cyfnod hwnnw ac, os felly, pa dâl y maent yn gymwys i’w gael am gyfnod o absenoldeb. Mae canllawiau diweddaraf ACAS yn awgrymu y gall gweithwyr ar seibiant swydd ofyn am gael a chymryd gwyliau yn y ffordd arferol ond nid yw’n nodi a ddylid talu iddynt eu tâl arferol neu’r gyfradd seibiant swydd.
- Absenoldeb oherwydd salwch
Mae’r canllawiau diweddaraf gan CThEM hefyd yn golygu bod rhai cwestiynau heb eu hateb o ran CCSC, absenoldeb salwch a thâl salwch statudol (TSS). Mae’r arweiniad yn glir na all gweithwyr sydd eisoes yn derbyn TSS gael eu rhoi ar seibiant swydd hyd nes y byddant yn dychwelyd i’r gwaith. Fodd bynnag, nid yw’n mynd i’r afael â sefyllfa gweithwyr sy’n mynd yn sâl tra’u bod ar seibiant swydd.
Cario gwyliau blynyddol statudol ymlaen
Mae’r Llywodraeth wedi cyflwyno deddfwriaeth sy’n llacio’r rheolau arferol bod yn rhaid i wyliau blynyddol gael eu cymryd yn ystod y flwyddyn wyliau y mae’n berthnasol iddi.
Mae’r rheolau newydd yn nodi lle nad yw’n “rhesymol ymarferol” i weithiwr gymryd rhywfaint neu’r cyfan o’i wyliau blynyddol statudol o bedair wythnos o dan y Rheoliadau Oriau Gwaith, o ganlyniad i effeithiau COVID-19, mae gan y gweithiwr yr hawl i gario unrhyw wyliau sydd heb ei gymryd ymlaen i’r ddwy flynedd wyliau nesaf. Mae’r rheolau newydd yn berthnasol i bawb, nid yn unig i weithwyr allweddol neu ddiwydiannau gweithwyr pwysig.
Cyfnod gwirfoddoli mewn argyfwng
Dyma fath newydd o wyliau i’r unigolion hynny sy’n dymuno gwirfoddoli i helpu yn ystod yr argyfwng coronafeirws. Mae’r swyddi gwirfoddol yn cynnwys darparu siopa i bobl fregus, cludo cleifion i’r ysbyty ac oddi yno, gyrru meddyginiaethau ac offer i’r GIG a chyfleusterau gofal; a chysylltu ag unigolion ynysig dros y ffôn.
Gall gweithwyr ar wyliau seibiant swydd gwirfoddoli, fel y mae gweithwyr cyflogedig a gweithwyr sydd mewn gwaith gweithredol. Fodd bynnag, ni all y rhai sy’n gweithio i gyflogwyr bach â llai na deg o weithwyr, gweision sifil, y rhai sy’n gweithio yn y ddeddfwrfa, na swyddogion yr heddlu gymryd y cyfnod.